‘Je moet die serie echt zien. Je zal ze zo goed vinden, dat je er verslaafd aan geraakt. Ik ben er zeker van.’ Woordvoerster Eva heeft er een handje van weg om anderen haar willetje op te leggen. Ze zou zelfs een journalist met een primeur ertoe kunnen overhalen die scoop niet te brengen als die de baas onwelgevallig zou zijn. Over een collega-woordvoerder zei ze eens in een openhartige bui tegen de baas dat die zijn minister echt niet onder controle had. Waarop Sven even met zijn wenkbrauwen fronste en antwoordde: ‘Aha, jij wél misschien?’

Soit, de Grijze Man is overstag gegaan en naar House of Cards beginnen kijken, de Amerikaanse serie over de politieke intriges in Washington DC. Tussen haakjes, Eva had zoals zo vaak gelijk.

Maar hoe moest de Grijze Man dat dan doen, naar House of Cards kijken? Daarvoor zijn er verschillende oplossingen: Netflix, de bib, online kijken of downloaden. Ziggy roffelde wat op zijn klavier. ‘Voila,’ zei hij, ‘de link zit in je mailbox. Maar het is wel illegaal wat je doet, he.’ Enfin, het is hier niet de plaats om verder uit te weiden over illegale zaken. Daarbij, de link lukte niet, want de Grijze Man kreeg Flash Player niet op zijn pc geïnstalleerd.

Ze denken dat hij het niet merkt en laat ze dat maar denken: als hij met zijn pc, iPhone of iPad klooit of dwaasheden uitsteekt met de digitale technologie die rond hem heen oprukt, gniffelen Eva en Ziggy heimelijk onder elkaar over hun oude computerklunscollega. Maar zij zijn een kwarteeuw jonger, denkt de Grijze Man verongelijkt, en er verschijnt een frons op zijn voorhoofd. Op school of op de universiteit heeft hij nooit met een computer leren werken. Zijn eindverhandeling tikte hij nog op een (elektrische) schrijfmachine, betaald van zijn eerste vakantiejob. De vele kruistabellen die hij voor zijn onderzoek nodig had, moesten nog via ponskaarten elektronisch worden verwerkt.

Nu redt hij zich zo goed hij kan uit de slag. Hij kan blind en erg snel typen – dat heeft hij wel nog na de schooluren op school geleerd – en weet van internet, mailen en Word voldoende om als tekstschrijver te kunnen functioneren.

Maar hij heeft soms te doen met mensen die nog ouder zijn dan hijzelf en niet meer mee kunnen met de digitale evolutie. Zoals zijn voormalige hoofdredacteur die op sociale media denkt dat hij een berichtje stuurt naar één persoon maar zijn waarheid in werkelijkheid kond doet aan de hele wereld. Of die politicus die flirterige persoonlijke sms’en naar een groep journalisten stuurt. Of nog: de oude professor die seksistische praatjes op zijn niet-afgeschermde Facebookpagina liet staan en de computerloze moeder van de Grijze Man die hem verwijt dat ze altijd van andere mensen moet horen dat hij een mooie blogpost heeft geschreven. Er valt nog veel mediawijsheid te verdelen.

Maar dankzij de technische kennis van Ziggy en de overtuigingskracht van Eva is de Grijze Man nu toch voor Francis Underwood gecapituleerd. Met zijn hoofdtelefoon op om zijn collega’s niet te storen, ziet hij het hoofdpersonage in de eerste aflevering van het eerste seizoen van House of Cards in de camera uitleg geven terwijl hij een hond de keel dichtknijpt. Bezeten door het beeld merkt hij de krampachtige, half verscholen pogingen van Eva en Ziggy om hem te waarschuwen voor naderend gevaar te laat op. Wanneer hij eindelijk opkijkt, ziet hij de minister achter hem staan, met een vragende blik naar zijn grootbeeldcomputerscherm gericht. De minister wendt zijn blik weer af en stelt Eva een vraag over een of ander futiel dossier dat belangrijk lijkt.

‘Godver,’ vliegt de Grijze Man uit tegen zijn collega’s wanneer de minister de persdienst weer heeft verlaten, ‘nu zie je wat ervan komt, me die House of Cards opsolferen.’ Hij sluit de video en gaat stoom aflaten in het toilet, waar hij bedenkt dat mediawijsheid toch evenveel met gezond verstand als met technologische kennis te maken heeft.
‘Weet je,’ klinkt de stem van Eva samenzweerderig wanneer de Grijze Man terug is, ‘als hij je erover zou aanspreken, moet je zeggen dat je nog gauw een goede quote zocht voor zijn boek.’

Na vele uren zwaar speurwerk heeft de Grijze Man in de eerste aflevering van het tweede seizoen gevonden wat hij zocht. Nadat Francis Underwood in de laatste aflevering van het eerste seizoen een van zijn gruwelijkste misdaden heeft begaan, vertrouwt hij de kijker met een indringende blik in de camera de volgende levensles toe: ‘Rouw niet zo. Elk poesje wordt een kat. Ze lijken eerst zo onschuldig. Klein, stil, likkend aan hun kommetje melk. Maar wanneer hun klauwen lang genoeg zijn, zijn ze op bloed uit. Soms van de hand die hen voert. Voor wie naar de top van de voedselketen klimt, bestaat er geen genade. Er is maar één regel: doden of gedood worden.’

(Vorig jaar publiceerde minister Sven Gatz een boek over cultuur. In die “Bekentenissen van een cultuurbarbaar” mocht ik de Grijze Man introduceren, die aan het einde van elk hoofdstuk zijn bedenkingen formuleert. Bovenstaande blogpost is de column die gedateerd is op 15 mei 2015 en volgt op hoofdstuk 7 van dat boek, ‘De muis en het penseel. Digitale revolutie, culturele revolutie?’ Je kan het boek bestellen via http://www.vanhalewyck.be/boek/bekentenissen-van-een-cultuurbarbaar)