Het ongeval in de Cirque de la Solitude

Op 10 juni 2015 werd een groepje bergwandelaars op de GR20 in Corsica verrast door een hevig onweer boven de Cirque de la Solitude. De hevige regen en hagel veroorzaakten een aardverschuiving die aan zeven wandelaars het leven kostte.

Ook in Vlaanderen hebben de media behoorlijk wat aandacht besteed aan de verongelukte toeristen. Tenminste, de eerste dagen na het ongeval. Eerst was er sprake van vier doden. Een week later werd een vijfde slachtoffer teruggevonden. Finaal bleken er zeven doden te betreuren. De Cirque, de vierde etappe van de GR20 van noord naar zuid, tussen het skistation van Asco en de refuge van Tighjettu, bleef tot 14 juni 2018 gesloten voor het publiek.

Het ongeval vond plaats enkele maanden voor ik in september ’15 met mijn dochters de GR20-Noord aanvatte. Enkele mensen vroegen me na het ongeval (en eerlijk gezegd ook al voordien) of het wel verstandig is om met mijn twee dochters als vrij onervaren wandelaars aan de GR20 te beginnen. Ook al planden we maar negen etappes, van Calenzana naar Vizzavona. Mijn antwoord was: ik ben al eens veertien dagen in Corsica in de bergen geweest met de para’s, ik ken het daar echt wel. Waarop de tegenwerping volgt: jaja, maar dat was dertig jaar geleden. Maar ik ben nog in goede conditie, zeg ik dan. En mijn dochters zijn dat ook wel.

Maar toonde dat ongeval niet aan dat die tocht echt niet zonder gevaar is? Ja, maar die mensen viel blijkbaar niets te verwijten. Dat zei althans de procureur van Bastia. Volgens hem kregen de wandelaars tussen twee berghutten te maken met uitzonderlijke weersomstandigheden. Maar ze maakten geen fouten of waren niet onvoorzichtig. Zo citeerde het Franse persbureau AFP hem. Al moet ik wel toegeven dat sommige berggidsen zich de vraag stelden waarom het groepje de Cirque nog na de middag introk, met laaghangende wolken over de berg dreigend voor zich.

Bovendien was er de dag van het ongeval een rood weeralarm. Die Cirque is een keteldal waarin je eerst steil moet afdalen, dan een kwartier door een erg geaccidenteerd terrein moet ploeteren en dan opnieuw de steile helling omhoog moet. Om de trekkers te helpen waren er kettingen gespannen om het afdalen te vergemakkelijken en op de steilste stukken ladders vastgemaakt om uit het dal te klimmen. Die hulpmiddelen hebben de zeven betreurde slachtoffers niet gered. Ze kwamen in een storm terecht die zo krachtig was dat modder en rotsblokken van de bovenkant van het keteldal in de ketel stortten en sommige slachtoffers eronder bedolven geraakten.

Voor alle duidelijkheid: in normale omstandigheden is de GR20 een zware wandeltocht, maar doenbaar voor mensen met een goede fysieke conditie. Je hoeft er geen alpinist voor te zijn of over bijzondere technische capaciteiten te beschikken. Je moet wel niet op teenslippers vertrekken, je moet niet pas na de siëst de bergen intrekken om de risico’s op warmte-onweders na de middag te vermijden en je moet lichtgepakt reizen en niet met een gewicht van 25 kilogram op je lijf rondzeulen, zoals de para’s. Je moet de GR20 ook niet proberen in 5 dagen af te leggen. Je moet voorbereid zijn op honger en dorst. Je voeten, je benen en je hart moeten in orde zijn. Je moet dagen na elkaar die rugzak van 12 à 15 kilo op je schouders kunnen velen.

Zoals de geïnteresseerde kan lezen in mijn boek over de GR20-Noord, was de Cirque nog gesloten op het moment dat mijn dochters en ik aan etappe vier moesten beginnen. We hebben er toen voor gekozen om een kalm dagje in te lassen naar Tighjettu.

Nog tot vandaag is de Cirque geen onderdeel van de GR20. De variante via de Monte Cinto blijft de officiële weg, maar het is niet langer verboden om de Cirque de la Solitude te proberen. Maar er zijn nu geen wegmarkeringen meer, geen ladders en geen kettingen. Kies toch maar een tussendoortje met de bus of de alternatieve etappe naar Tighjettu. Die is trouwens zwaar genoeg.