Meer dan 1,6 miljoen Vlamingen keken afgelopen zondag naar Kamp Waes. Het heeft er veel van weg dat het programma van Tom Waes de beste reclame voor onze strijdkrachten is in jaren. Een afvalrace met topfitte sportfanaten die enkele erg lange dagen oefeningen uitproberen van de opleiding bij de special forces, levert geweldige televisie op.

Dat inmiddels ruim 82.000 sportievelingen zich inschreven voor “Start to Kamp Waes”, een VRT-initiatief dat verwijst naar de Start to run-app van radio- en tv-ster Evy Gruyaert, bevestigt dit vermoeden. In de Waes-versie krijgen geïnteresseerden een trainingsschema waarmee ze zich in acht weken kunnen voorbereiden op de ingangsproeven voor het Belgisch leger.

De geslaagde paracommando’s van 12N, ingelijfd op 2 december 1985, poseren met hun rode of groene muts

Weekbladen en kranten openden de voorbije weken al volop hun kolommen voor reportages en interviews met “Fly” en “Stijn”, de twee operatoren (zo worden deze militairen genoemd) van de special forces die de kandidaten in het tv-programma begeleiden, coachen, op de proef stellen en beoordelen, zelfs al wandelen stuurden. Deze twee worden nog eens geassisteerd door enkele gemaskerde mannen, want operatoren bij de special forces willen om veiligheidsredenen niet uitgroeien tot BV’s, aangezien zij doorgaans in het grootste geheim opereren.

Het programma van Tom Waes is verduiveld goed gemaakt, met kandidaten die zwoegen en zweten, zwijmelen en zeuren, maar finaal toch vooral durven, doorgaan, volhouden en niet opgeven. Er passeren allerlei proeven met ronkende namen als de Bergham Run of de Devil’s Race. In het werkelijke leven duurt de basisopleiding van de best getrainde en meest geharde groep van het Belgisch leger zes maanden.

In die periode worden de kandidaten die slaagden in de toegangsproeven fysiek op topniveau gebracht. Ze leren zich op alle mogelijke terreinen weren tegen extreme kou, hitte, honger, dorst, slaaptekort en mentale opdoffers. Ze leren overleven in kleine groepen in vijandelijk gebied en moeten alle vaardigheden onder de knie krijgen die ze daarbij nodig hebben: ze worden specialisten in kaartlezen, schieten en bommen leggen, observeren zonder gezien te worden, gewonden oplappen, vreemde voertuigen, materieel en eenheden herkennen, infiltreren en exfiltreren achter de eigen linies, tegenstrevers of mensen die hen daarbij hinderen buiten gevecht stellen of doden, ook met de blote handen. Na die basisopleiding gaan ze nog een maand naar Marche-les-Dames, voor een commando-opleiding, en een maand naar Schaffen, waar ze leren valschermspringen.

De special forces maken deel uit van een in 2018 opgerichte eenheid, het Special Operations Regiment. De grootste componenten van dit regiment vormen de twee Belgische paracommandobataljons, het Waalse 2^de Commando uit Flawinne en het Vlaamse 3^de Para uit Tielen. Ook deze elitetroepen krijgen een harde fysieke en mentale opleiding die veel kandidaten niet tot een goed einde brengen. Wie daarover op een aangename manier meer te weten wil komen, durf ik  mijn roman “De muts” (zie bvb: https://www.standaardboekhandel.be/p/de-muts-9789402175769) aanraden, die zich afspeelt tijdens de opleiding tot paracommando in de jaren tachtig.

Hoewel de para’s goed beseffen dat er nog een verschil is tussen de gemiddelde weerbaarheid, fysiek en mentaal, van een doorsnee paracommando en een doorsnee SF-operator, ben ik er vrij zeker van dat zowat alle voormalige en huidige paracommando’s zich op zondagavond goed op tijd voor de buis nestelen om zich bij de dik anderhalf miljoen kijkers te voegen die naar Kamp Waes kijken. Wat een mooie herinneringen borrelen dan in de luie zetel op, alvast bij mij ook in het besef dat al dat afzien voorgoed voorbij is… En je weet maar nooit dat je ’s anderendaags alweer vragen zou kunnen krijgen van collega’s of vrienden die geen paracommando zijn geweest!