De mens sterft binnen honderd jaar uit. Een krantenartikel met die kop kreeg de Grijze Man deze week in zijn facebookpostbus. Fake news? Nadat hij het gelezen had, moest hij terug denken aan een discussie met zijn oudste dochter, een maand geleden aan de gezinstafel. Met een ongebruikelijk ernstige ondertoon om het gewicht van haar aankondiging te onderstrepen, deelde zij haar ouders en zus mee dat ze vegetariër was geworden.
Eerst terug naar dat krantenartikel. Het was een stuk uit de gratis krant Metro van 24 juni 2016. We hebben dus nog 98 jaar, redeneerde de Grijze Man. In het artikel beweerde Frank Fenner, een 95-jarige beroemde viroloog die mee de pokken uit de wereld heeft geholpen, dat “de homo sapiens zal uitsterven en mogelijk al binnen de eeuw”.
Fenner voorspelde dat de klimaatverandering daar vermoedelijk verantwoordelijk voor zal zijn. Daar komt nog de overbevolking bij, argumenteerde hij, waardoor meer mensen zullen moeten trachten te overleven met steeds minder middelen, met oorlogen voor gevolg. En hij meende dat het al te laat is om er nog iets aan te doen.
Wie is die Frank Fenner dan, vroeg de Grijze Man zich af. Inderdaad een wereldberoemde Australische viroloog, leert Wikipedia. Maar hij stierf al in 2010. Hoe komt hij dan in 2016 onder zo’n titel in de krant, vroeg de Grijze Man zich af. Want Fenner heeft zijn uitspraken over de uitstervende mensheid effectief gedaan, meldt de internetencyclopedie, zij het in 2010, het jaar waarin hij overleed. We hebben dus nog 92 jaar, corrigeerde de Grijze Man zichzelf. En zijn kritische reflex stak weer de kop op: in 2010 stond de kennis over de klimaatverandering en de gevolgen voor mens en planeet nog lang zo ver niet als vandaag. Hoe wetenschappelijk is Fenners stelling uit 2010?
En nu de bekering van de dochter tot vegetarische voedselconsument. ‘Ga je dan nooit nog van die lekkere Spaanse worst eten? Nooit nog mosselen?’, vroeg de Grijze Man. ‘En’, voegde hij daar met een licht trillende stem aan toe, ‘ga je dan nooit meer van mijn chili, moussaka of lasagne eten, die je zo lekker vindt?’
De chantage miste haar uitwerking niet. Nu werd ook de dochter emotioneel. ‘Ja, maar er moet toch iets gebeuren om de planeet te redden, papa? Jullie doen niets, dat is wel heel gemakkelijk. En egoïstisch.’ Lap, die zat. Al konden de Grijze Man, zijn vrouw en de nog altijd carnivorige tweede dochter meteen een massa tegenargumenten bedenken.
Het was echter de nieuwbakken vegetariër die aan het woord bleef: ‘Weten jullie wel dat de productie van één hamburger zoveel water kost als twee maanden lang douchen?’ Daar had de Grijze Man meteen een antwoord op: ‘Dan eet ik liever een hamburger dan twee maanden onder de douche te staan.’ Terwijl die impulsieve woorden nog in de lucht hingen, besefte hij al hun massieve dwaasheid. De dochter had natuurlijk wel een punt: de Grijze Man ligt zo vaak wakker van de klimaatopwarming als Donald Trump. Hij maakt zich tegenwoordig meer zorgen over zijn pensioen dan over de toekomst van de planeet.
De woorden van de dochter werkten lang en diep na. Kost de productie van een hamburger echt zoveel water? Of had dochterlief zich blaasjes laten wijsmaken? Zuchtend tikte de Grijze Man de woorden water en hamburger in Google. Hij kreeg ongeveer 94.700 resultaten. Van allerlei vegetarische, veganistische en groene sites afkomstig. En, hoog gerangschikt, ook eentje met een artikel uit de Nederlandse kwaliteitskrant NRC. De titel van het artikel luidde: NRC checkt: ‘Een dag zonder rundvlees bespaart evenveel water als een maand niet douchen’ (https://www.nrc.nl/nieuws/2017/04/19/een-dag-zonder-rundvlees-bespaart-zo-veel-water-als-een-maand-niet-douchen-8324319-a1555184). Het is een factcheck van een artikel dat eerder in HP/De Tijd stond.
Aha, gniffelt de Grijze Man al bij de titel: één maand dus, en niet twee. En één maand douchen, is nog altijd veel minder water als twee maanden douchen. Maar op het einde van het artikel staat volgende conclusie: We beoordelen de stelling als waar. De productie van een ons rundvlees kost gemiddeld afgerond 1.500 liter water. Dat is evenveel als je verbruikt in een maand lang dagelijks douchen.
‘Eat this, papa!’, zou zijn dochter nu ongetwijfeld zeggen. De Grijze Man vreest dat hij vanaf nu geen hamburger meer binnen zal kunnen krijgen zonder aan al dat kostbaar water te denken. Hij kijkt op zijn horloge. Oei, het is hoog tijd om het stoofvlees op te zetten. En dan: Oh nee…, daar mag hij niet aan denken.