Het was maar een mager paragraafje dat de minister veil had voor de levensbeschouwelijke omroepen: ‘De uitzendingen van de ideologische derden worden afgeschaft. De VRT zal voortaan zelf op een kwaliteitsvolle manier dit aanbod verzorgen, via een apart televisieprogramma en een vast onderdeel in een wekelijks radioprogramma.’ Dat had zo uit de pen van de adjunct-kabinetschef Media kunnen komen, meent de Grijze Man: nuchter, zakelijk, op geen enkele wijze aanstootgevend.

Aan de afschaffing van de laatste ‘derden’ op radio en televisie ging wel wat meer commotie vooraf dan dat zinnetje laat uitschijnen, herinnert hij zich. Het was ook niet niets: al in de beleidsnota Media van 2014 maakte de minister zijn voornemen bekend om de uitzendingen van de katholieke, vrijzinnige, protestantse, joodse, orthodoxe en islamitische omroepen op de VRT-televisie en –radio stop te zetten. Ook de uitzendingen van de Gezinsbond op de radio zouden verdwijnen. In 2016 werden hun zendvergunningen niet meer verlengd.

De Grijze Man is katholiek opgevoed: gedoopt, communies, katholieke scholen, misdienaar en koorlid zelfs, en wekelijks met het hele gezin naar de kerk om een hostie. Tot zijn achttiende. Toen wilde hij van de ene op de andere dag niet meer ter kerke gaan, besmet door een virus van godsdienstkritiek dat hij al meteen had opgelopen in zijn eerste jaar als student Sociale Wetenschappen aan de Katholieke Universiteit van Leuven, waar een zekere Rik Torfs op dat ogenblik nog geen rector maar assistent was. “Welk voorbeeld wil je daarmee aan je zussen en broer geven?” reageerde zijn vader.

Wat is de wereld sedertdien veranderd, bedenkt de Grijze Man. Abortus is gelegaliseerd, holebi’s mogen trouwen en in de scholen hebben bijna alle meesters plaatsgemaakt voor juffen. En de kerken zijn zo goed als leeg. Zelfs de moeder van de Grijze Man gaat niet meer naar de mis. Ze luistert op zondagochtend liever naar de koorgezangen op de Nederlandse televisie, tot De Zevende Dag begint. Daarvoor laat ze zelfs de wekelijkse eucharistieviering die Eén op zondagochtend uitzendt, en die niet onder de besparing valt, schieten.

De baas van de Grijze Man heeft de levensbeschouwelijke omroepen uitgenodigd op zijn kabinet om zijn beslissing toe te lichten. Daarop startten ze een ‘actie overleven’. In december 2015 gaven ze aan de minister een petitie met bijna 14.000 digitale en gewone handtekeningen af. Hun uitzendingen lokten in 2015 gemiddeld 12.687 kijkers en 24.144 luisteraars per maand, onthulde het altijd betrouwbare persbureau Belga.

De snel gefabriceerde pancarte die sedert die dag op de perscel wordt bewaard als een relikwie uit een lang vervlogen tijd, draagt het opschrift: “Red de levensbeschouwelijke omroepen.” Op de achterzijde hebben de omroepen vermeld dat ze op een website iets meer dan 8.000 handtekeningen hebben verzameld, naast 5.871 “andere handtekeningen”. Dat moeten dan echte handtekeningen zijn, vermoedt de Grijze Man, verzameld in gebedshuizen van de verzamelde religies. Of waar anders zouden gelovigen tegenwoordig samenkomen en hun geloof belijden?

De Grijze Man voelt mee met de levensbeschouwelijke omroepen. Waar is de tijd dat de Katholieke Actie honderdduizenden op de been bracht? En nu zouden de religies er met vereende krachten nog niet eens in slagen een Sportpaleis te vullen, een exploot waarin de afscheidnemende kampioen veldrijden Sven Nys twee keer slaagde?

Secularisering, luidt het antwoord bij sociologen. Toch heeft de minister van Media begrip voor de levensbeschouwelijke derden. De pastoor van Jette noemt hij zijn vriend. Levensbeschouwing en religie worden daarom niet verbannen, maar blijven aan bod komen op de publieke omroep. In het najaar komt er op Canvas een gesprekkenreeks met inspirerende figuren. De Grijze Man kijkt ernaar uit. Wanneer zou Etienne Vermeersch te gast zijn?

*In juni 2016 verscheen van minister Sven Gatz “Over de media heb ik niets te zeggen”, een boek over media, met vele medewerkers van een hoog niveau. Elk hoofdstuk van Sven Gatz in dat boek, wordt besloten met een column van De Grijze Man. Bovenstaande column volgt op het tiende hoofdstuk, “Terzake komen met de VRT”. Het boek is uitgegeven bij Van Halewyck en voor € 16 verkrijgbaar in de boekhandel.