Het wachtlokaal in Marche les Dames is een nieuwbouw. Hoe lang het er al staat weet ik niet. Het is ruw geschat twintig jaar geleden dat ik nog eens op bezoek was in het Trainingscentrum voor Commando’s.

De open deur van Trg Ce Cdo en het 2de bataljon Commando uit Flawinne in Marche les Dames vormde voor Stef en mij een goede gelegenheid om er wat boeken te verkopen en mensen te zien. Stef heeft met zijn cartoons over de para’s een massa goede contacten in die wondere wereld van gewezen en actieve paracommando’s. Met de vriendschap en het vertrouwen die hij als oudgediende van 1Para, zoals onder para’s de gewoonte is, aan andere rode of groene mutsen aanbiedt, deelde hij zijn uitstekende relaties met de leiding van het Trg Ce Cdo met mij. Stef is bovendien perfect tweetalig, wat in Marche-les-Dames altijd meegenomen is.

Hij had een partytent bij die we opstelden onder de Refuge en de steile rotsen waar we 32 jaar geleden voor het eerst op klommen. Langs ons standje komen ze aanwaaien nog voor de tent recht staat, de verhalen over de veranderingen van nu. Ik realiseer me wel eens vaker dat ik me onvoldoende rekenschap geef van de evolutie in de tijd. Dat is nu als oud-para ook het geval.

De paracommando in het leger van vandaag heeft een betere en grotere uitrusting en hij beschikt over meer en betere wapens, afhankelijk van de situatie waarvoor hij wordt ingezet en zijn functie in het team (de sectie) waarin hij opereert. Een scherpschutter heeft bijvoorbeeld andere wapens dan een verkenner.

Over de uitrusting hoorden we in tegenstelling tot vroeger niet veel klachten. Maar die betere en uitgebreidere uitrusting heeft natuurlijk gevolgen: de opleiding duurt langer dan de vijf maanden van vroeger, omdat de kandidaat-para’s moeten leren werken met die nieuwe uitrusting, zoals dure nachtzichtapparatuur. De technologische evolutie vergt dus een grotere technische kennis van de para’s.

Nog een ander gevolg is dat een doorsnee paracommando meer gewicht te dragen heeft dan vroeger. En als zelfs de instructeurs in het commandokamp zich zorgen beginnen maken over de rekbaarheid van het menselijk lichaam op de langere termijn, besef je dat het paracommandoleven vandaag veeleisender is, lichamelijk en geestelijk. Samengevat: para’s moeten meer kennen, meer weten, meer denken en meer kunnen dan vroeger.

Tegelijk klagen de instructeurs over het gebrek aan goede kandidaten met de fysieke en mentale doorzettingskracht om die opleiding door te spartelen en hun muts te halen. Sneller opgeven en iets nieuws proberen zou ook een evolutie van de tijd zijn. Waardoor jongeren van vandaag zoals de kandidaat-para’s, hun job na hun opleiding sneller beu zijn. Zelfs de beroepsofficieren zouden het van langsom minder pikken om na enkele jaren naar een andere legerplaats te worden gestuurd.

Naargelang de dag vorderde groeide mijn bewondering voor de jonge kerels die vandaag dienen in het oude regiment. Maar het deed ook veel deugd een praatje te slaan met de vele oudgedienden, sterke verhalen te delen, een boek te verkopen of te vernemen wat de lezers van mijn roman “De Muts” hadden gevonden. Stef en ik waren gewoon blij nog eens in Marche-les-Dames te zijn.

Waar, tussen haakjes, iedereen betreurde dat de open deur van Trg Ce Cdo en het 2 Cdo uit Flawinne, naar verluidt door een beslissing “uit Brussel”, op dezelfde dag werd georganiseerd als die van het 3Para uit Tielen en het Trainingscentrum voor Parachutisten in Schaffen. “Dat is politiek zeker?”, zucht een officier, die zoals vroeger al de gewoonte was verkiest anoniem te blijven. De politiek, die is volgens veel para’s nog niet veranderd.