Aarzelend stapt de Grijze Man de foute deur binnen. De deur met een vrouwtje op. Het toilet is vrij. Haastig laat hij er een kleine boodschap achter. Hij neemt niet de moeite om zijn handen te wassen en begeeft zich snel terug naar zijn bureau met een gezicht alsof hij zich van geen kwaad bewust is.
Tja, wat anders had ik dan moeten doen, vraagt de Grijze Man zich af, terug veilig verschanst achter zijn groot computerscherm. Het mannentoilet was bezet. Al een week waren de urinoirs op de verdiepingen van het kabinet van minister Sven Gatz defect. Er was een afvoerbuis stuk of zo. In een administratie als de Vlaamse overheid kan het dan dagen duren vooraleer de administratieve paternoster om een nieuwe buis te kopen helemaal afgebeden is. En er een vakman is gevonden om de buis te installeren. Of vakvrouw.

De Grijze Man buigt zich weer over de speech die hij aan het schrijven was: een inleiding bij de plechtige opening van een kunstenroute ergens in Oost-Vlaanderen, onder de titel “7X7 tinten vrouw”. Maar zijn gedachten glijden weer af. In de eeuwige strijd tussen mannen en vrouwen, was het weer een goede week voor de vrouwen, bedenkt hij. Het mannelijk zakenblad Trends voorspelde dat de eeuwige ongelijkheid tussen de geslachten niet kan blijven duren. Ze zoeken daar zeker meer vrouwelijke lezers mee aan te trekken, grommelde de Grijze Man. Eerst haalde de (althans op grond van zijn voornaam Jozef waarschijnlijk mannelijke) journalist talrijke voorbeelden aan om te illustreren dat vrouwen in de samenleving van vandaag nog altijd slechter af zijn dan mannen. Daar had de Grijze Man snel overheen gelezen.

De klaagzang werd besloten door een mannelijke socioloog van de VUB, wellicht de laatste, want straks wordt er een vrouw rector. Die man beweerde dat “vrouwen veel nauwgezetter werken dan mannen. Mijn vrouwelijke studenten werken harder dan de mannelijke, halen betere punten en brengen hun thesis op tijd binnen. De jongens zijn veel nonchalanter, alleen roepen ze veel harder. Op vergaderingen voeren de mannen het hoge woord, terwijl de vrouwen toekijken en denken: ‘waarmee zijn ze weer bezig’. Achter de schermen doen zij dan vaak het werk of lossen de problemen op.” Nu ja, erkende de Grijze Man toen hij het las, er is misschien wel iets van.

Volgens de VUB-socioloog, nog een mannelijke hoogleraar gedragsbiologie uit Gent en de journalist van Trends zelf bereiden mannen zich maar beter voor “op de ommekeer”. Op de krantentafel ziet de Grijze Man de Humo liggen. Ha, stelt de Grijze Man vergenoegd vast, een interview met Jan Eelen over zijn nieuwe macho-reeks, Callboys. Maar kijk, ook Eelen heeft een voorspelling in petto die de wenkbrauwen van de Grijze Man doet fronsen: “Het tijdperk van de vrouw is eindelijk aangebroken, en dat vind ik goed.” En meer bepaald: “Het is aan het gebeuren: steeds meer vrouwen nemen belangrijke maatschappelijke posities in.” Hij wrijft het er wel dik in, vindt de Grijze Man.

Zijn oog valt op de thesis van zijn nieuwe collega Valérie, “Binaire geslachtsregistratie uit trans* perspectief”, die nog altijd op zijn bureau slingert. In die masterproef pleit ze voor een geslachtsloze samenleving. Eerst begreep de Grijze Man niet zo goed wat ze bedoelde. Maar nu begint hem iets te dagen: zou de geslachtsloze samenleving niet de redding van de man kunnen worden? Als de wereld niet meer in mannen en vrouwen zou worden opgedeeld, zal het misschien niemand nog opvallen dat de vrouwen overal de lakens uitdelen.

Hij slaat de eindverhandeling weer open op blz. 80, het hoofdstuk “bespreking en beleidsaanbevelingen”. Daar wordt een lans gebroken voor een samenleving waarin geen M en een V meer bestaan als de twee hokjes waarin het geslacht op identiteitspapieren juridisch wordt opgesloten. Meer en meer komen er immers mensen boven water die zich niet meer uitsluitend tot die hokjes willen bekennen, bij wie de genderidentiteit en de behoefte aan de expressie ervan, zoals men dat dan noemt, niet meer zomaar in twee categorieën in te delen is.

Bovendien, argumenteert Valérie, waarom is een juridische registratie van het geslacht eigenlijk nog nodig, als mannen en vrouwen wettelijk al als gelijk en gelijkwaardig worden erkend? En als ook in het beroepsleven de grootste geslachtsmuren zo goed als gesloopt zijn? Is het nog van belang, is het nog nodig dat de overheid weet tot welk geslacht haar burgers behoren? Die fundamentele vragen werpt de jonge vrouwelijke collega van de Grijze Man op. Voor haar masterproef kreeg ze een achttien. Op twintig inderdaad.

Op blz. 83 ziet de Grijze Man wel nog een waslijst van zaken staan, die volgens Valérie best onderzoek verdienen vooraleer de overheid de juridische geslachtsregistratie schrapt: zijn alle juridische gevolgen daarvan wel op te lossen? Brengen we onze burgers die zich buiten ons land willen begeven daarmee niet in slechte papieren?

En vooral: welke sociale gevolgen komen voort uit de afschaffing van een geslachtsregistratie? Voor ziekenkamers en rustoorden, voor speelgoed, reclame en kledij, voor kleedkamers en toiletten, voor de jeugdbewegingen en de sportwereld,… De Grijze Man ziet al een Rode Duivelsploeg met vrouwen aantreden. Neen, dan is een unisex toilet op de werkvloer maar een bananenschil waarover het makkelijk heen stappen is. Thuis heeft toch ook niemand afgescheiden toiletten voor vrouwen en mannen. Zelfs sommige cafés en restaurants hebben maar één toilet. Zeker in Frankrijk, waar de Grijze Man met vakantie was geweest.

Hij zucht als hij naar zijn scherm kijkt. Daar staat nog die speech van “7X7 tinten vrouw” op afwerking te wachten. De Grijze Man sluit de toespraak voor zijn baas af met een vers van de Duitse dichter Friedrich Schiller. “Eert de vrouwen!”, dichtte Schiller, “zij vlechten en weven heerlijke rozen in het aardse leven.” Schiller stierf in 1805.